เมื่อวานมีข่าวการประหารชีวิตนักโทษ ๕ คนพร้อมกัน ๔ คนต้องคดียาเสพติด อีกคนนึงต้องคดีจ้างฆ่า ถึงคดีจะร้ายแรงยังไง เราก็ยังทำใจไม่ได้กับไอเดียของการประหารชีวิต คนเราไม่ว่าเขาจะทำความผิดเลวร้ายขนาดไหน เขาก็ต้องชดใช้กับสิ่งที่ทำ ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง แต่การที่จะต้องชดใช้กันด้วยชีวิต ด้วยการตัดสินจากคนที่ไม่ได้มีส่วนร่วมโดยตรงกับกรรมเหล่านั้น มันไม่ใช่เรื่องที่เรารู้สึกว่ามันควรเป็น เราก็ไม่รู้เหมือนกันว่าสิ่งที่ควรจะเป็นมันคืออะไร

เมื่อวันก่อนเพิ่งไปค้นเจอที่อยู่ของวัดป่านานาชาติ ที่เราจดมาจากเนชั่นสุดสัปดาห์ เป็นวัดที่จะขอหนังสือชื่อ ลิ้มรสสิ่งที่อยู่ในใจ ได้ เราได้อ่านบางส่วนของหนังสือนี้จากที่มติชนรายวันฉบับวันอาทิตย์ เอามาลงเป็นตอนๆ เป็นเรื่องของคนไทยที่ไปโดนโทษประหารชีวิตที่สหรัฐอเมริกา โดยก่อนประหารเขาจะมีการให้พระเข้าไปช่วยดูแลด้านจิตใจ ให้คำปรึกษา รับฟังเรื่องราวต่างๆ สอนศาสนา เพื่อใหจิตใจสงบ พระที่ทำหน้าที่นี้เป็นพระฝรั่ง ที่บวชอยู่ที่วัดไทยในอเมริกา ท่านได้เล่าประสบการณ์ที่ได้พูดคุย สนทนาธรรมกับนักโทษคนนี้ และคิดว่าเป็นเรื่องราวที่เป็นประโยชน์ จึงเขียนขึ้นเป็นหนังสือ แล้วก็มีการแปลออกมาเป็นภาษาไทย เราอ่านแล้วยิ่งทำให้รู้สึกว่าโทษของการประหารเป็นเรื่องที่ไม่น่าจะมีขึ้นเลย

เราคิดว่าคนที่โดนโทษประหาร ได้รับการลงโทษมากพอแล้ว ในการต้องต่อสู้กับตัวเอง เผชิญหน้ากับสิ่งที่ตัวเองทำไป ที่คนอื่นมองว่าสิ่งที่จะชดใช้ได้ คือ ชีวิต คือ สิ่งเดียวที่คนๆ เป็นเจ้าของจริงๆ (ถึงแม้จะยึดเอาไว้เป็นสรณะไม่ได้ก็ตาม) เพราะฉนั้นท้ายที่สุดแล้ว การกระทำจริงๆ ของการเอาชีวิต ก็ไม่ใช่สิ่งที่มีความหมายหรือสลักสำคัญอะไร ซึ่งถ้าเป็นเช่นนั้นจริงๆ ทำไมต้องให้เกิดการสร้างกรรม ที่เป็นวัฏจักรต่อไป ทำไมไม่ทำให้มันจบลงที่การอโหสิกรรม

แต่ก็นั่นแหละ เราอาจจะพูดหรือคิดแทนคนที่ได้รับความสูญเสียไม่ได้ แต่เราก็คิดว่าหากเราเป็นคนที่อยู่ตรงนั้น เราอาจจะโกรธ เกลียดคนที่ก่อกรรมนั้นมากๆ แต่เราก็ไม่คิดว่ามันจะได้อะไรคืนมาจากการตายของคนอีกคนหนึ่ง ไม่มีการ undo สิ่งที่เกิดไปแล้ว มีแต่เดินไปข้างหน้า ทำสิ่งที่กำลังทำให้ดีที่สุด ทำให้ผิดพลาดและมีความเสียหายน้อยที่สุด นั่นคือดีที่สุดของคนคนหนึ่ง