Six Degrees of Separation

ดูเหมือนว่า หน้าหนาว จะมาถึงเมืองไทยแล้ว แต่หน้าฝนก็ยังดื้อรั้นไม่ยอมจากไปซะที ทางเหนือเริ่มมีอุณหภูมิลดต่ำลงแล้ว เห็นว่าอยู่ในหลัก ๑๐ กว่าองศาตอนกลางคืน กลางวันก็แค่ ๒๐ กว่าๆ ตื่นขึ้นมาตอนเช้าๆ เราก็ชักรู้สึกว่าอากาศเย็นๆ ไม่อยากลุกจากเตียง (อาทิตย์ นี้ไปทำงานสายเกือบทั้งอาทิตย์เลย โทษหน้าหนาวดีกว่า) ตอนเย็นๆ ก็รู้สึกว่าได้กลิ่นลมหนาวแล้ว คือ ลมที่พัดมามันจะเย็นๆ และเหมือนมีกลิ่นใบไม้แห้งๆ ไม่รู้จะบรรยายยังไงว่ากลิ่นมันเป็นยังไง แต่เดาเอาว่าน่าจะเคยได้กลิ่นกันบ้างหละ

ตอนเย็นๆ ขับรถกลับบ้าน ถ้าฝนไม่ตก ก็ได้บรรยากาศหน้าหนาวดีจัง พระอาทิตย์ตกเร็วขึ้น ออกจากที่ทำงาน ห้าโมงครึ่ง พระอาทิตย์ลับขอบฟ้าไปแล้ว ไม่มีแดด แต่มีแสงรำไรๆ มองไปรอบๆ มันดูสงบกว่าเวลามีแดด แต่ก็ดูเหงาๆ ด้วยเหมือนกัน แต่พอวันไหนเผลอๆ ฝนก็ตกมาซะเฉยๆ เดี๋ยวนี้ไม่รู้เป็นอะไร เวลาฝนตกมันจะตกหนักมา แบบว่า ตกสะใจไปเลย คนจะไปไหนมาไหนก็ลำบาก รถติดบ้าง รถเกิดอุบัติเหตุบ้าง ไม่ดีเลย

วันก่อนโน้นปิเขียนเรื่อง "Puppy Love" เป็นเรื่องราวกุ๊กกิ๊กสมัยเด็กๆ อ่านสนุกได้รับการตอบสนองอย่างเกรียวกราว เก๋บอกว่าอ่านจบแล้วเก๋มองอะไรๆ เป็นสีชมพูไปหมด เราเลยยุให้เก๋เขียนเรื่องความรัก (อันโชกโชน) ของเก๋สมัยยังเอ๊าะๆ บ้าง เก๋เล่าเรื่อง "กรี๊ดพี่โก้" ที่เป็นประธานเชียร์กีฬาสีสมัยเรียนมัธยม แล้วก็มีการไปเมาธ์เรื่องนี้กันต่อที่ "NitBoard" ปรากฏว่า ตือ เพื่อนเราที่ลาดกระบังมาอ่านแล้วก็บอกว่ารู้จักพี่โก้เหมือนกัน เพราะไปเรียนที่มหาวิทยาลัยเดียวกับตือที่ St. Louis โลกกลมจริงๆ ไปๆ มาๆ ก็รู้จักกันไปหมด

คำว่า "โลกกลม" เนี่ยเป็นของคนไทย ถ้าเป็นภาษาอังกฤษเขาบอกว่า "โลกเล็ก" (Small World) จะว่าไปก็ถูกทั้ง ๒ อย่างนะ โลกกลมก็หมายถึงว่า ต่อให้ไปไหนๆ ยังไงก็วนมาเจอกันจนได้ ส่วนโลกเล็ก มันก็เล็กอ่ะนะ ไม่มีที่ให้ซ่อนมาก เดี๋ยวๆ ก็มาเจอกัน แล้วก็เลยนึกต่อไปถึงคำว่า Six Degrees of Separation คือ ความเชื่อที่ว่า คนในโลกที่ว่าเยอะแยะมากมายเป็นพันๆ ล้านเนี่ย จะมีความเกี่ยวพันกันหมดถ้าสาวความสัมพันธ์ไป ๖ ระดับ เช่น ว่าเรากับ Johnny Depp (โฮะๆ) อาจจะมีความเกี่ยวข้องกัน โดยเพื่อนหรือญาติของเรา (ระดับที่ ๑) อาจจะมีเพื่อน/ญาติ (ระดับที่ ๒) ที่เป็นเพื่อน/ญาติ (ระดับที่ ๓) ฯลฯ ไล่ไปจนไปรู้จักหรือเป็นญาติกับ Johnny Depp ได้ เพียงแค่เราหาคนที่เหมาะสมให้เจอ เรากับ Johnny Depp ก็นับได้ว่าเป็นคนกันเองแท้ๆ เลย

ฟังดูแล้วอาจจะงงๆ ว่าเป็นไปได้เหรอ ลองฟังตัวอย่างนี้ดู เมื่อหลายปีก่อนมีเกมทาง MTV ซึ่งเกิดจากการที่มีนักศึกษา ๓ คนจาก Albright College ซึ่งเป็นแฟนดูหนังพันธุ์แท้ และคงจะมีเวลาว่างมากๆ เลยมานั่งคิดกันว่า เขาสามารถจะนึกชื่อดาราคนไหนๆ ก็ได้ขึ้นมาและสามารถ Link ไปหา Kevin Bacon ได้ เช่น Meg Ryan แสดงเรื่อง Sleepless in Seattle กับ Tom Hank ซึ่งแสดงเรื่อง Apollo 13 กับ Kevin Bacon (Bingo!) นั่นคือ Meg ต้องการแค่ 2 Link ก็เชื่อมไปหา Kevin ได้แล้ว เขาพบว่า ดาราฮอลลีวู้ดส่วนใหญ่จะต้องการประมาณ 2-3 Link ในการเชื่อมไปให้ถึง Kevin และจะหาดาราที่ต้องการมากกว่า 4 Link ได้ค่อนข้างยาก ความที่มันคล้ายกับไอเดียของ Six Degrees of Separation คนก็เลยเรียกเกมนี้ว่า Six Degrees of Kevin Bacon

หลังจากเกมนี้ออกมาทาง MTV ก็ฮิตไปทั่วโดยเฉพาะทาง Internet จนมีนักศึกษาปริญญาเอก ๒ คนที่ Department of Computer Science ที่ University of Virginia ซึ่งได้แรงบันดาลใจมาจากเกม Six Degrees of Kevin Bacon ทำเว็บไซต์ขึ้นมา (นี่ก็คงว่างมากอีกเช่นกัน) ไซต์นี้ชื่อว่า The Oracle of Bacon at Virginia โดยมีสมมติฐานว่า Kevin Bacon เป็นศูนย์กลางของ Entertainment Universe (หรือที่ถูก คือ ศูนย์กลางของวงการบันเทิงอเมริกัน) พวกเขาเขียน Algorithm ขึ้นมาเพื่อ Search ฐานข้อมูลของ Internet Movie Database ทำการจับคู่ความสัมพันธ์ของ Kevin Bacon กับดาราคนอื่นๆ และหาเป็น "Bacon Numbers" ขึ้นมา โดย Bacon Numbers ก็คือ จำนวน Link ในการเชื่อม Kevin ระหว่างดาราคนอื่น (เช่น Meg Ryan มี Bacon Number เป็น ๒) จากการ Search พบว่าดาราที่มี Bacon Number มากกว่า ๖ มีน้อยมากๆ ส่วนใหญ่จะอยู่ที่ประมาณ ๒-๓ เขาหาค่าเฉลี่ยของ Bacon Number (โดยเอาจำนวนดาราในแต่ละ Bacon Number คูณกับ Bacon Number หารด้วยจำนวนดาราทั้งหมด) ได้ประมาณ ๒.๙

ต่อมาก็ใช้ Algorithm เดิมในการหา Bacon Numbers ของดาราคนอื่นๆ ด้วย คือ หาว่าจำนวน Link ที่ต้องการในการ Link ไปหาดาราคนอื่นๆ เป็นเท่าไหร่ เขาค้นพบว่ามีดาราหลายร้อยคนที่มีค่าเฉลี่ยของ Bacon Numbers ต่ำกว่า Kevin Bacon (เช่น Sean Connery มี Bacon Number เฉลี่ย ๒.๗) นั่นคือ จริงๆ แล้วมีคนอื่นๆ อีกหลายคนที่เป็นศูนย์กลางของวงการบันเทิงอเมริกันมากกว่า Kevin Bacon แต่นั่นก็ไม่ได้ทำให้เสน่ห์ของ The Oracle of Bacon น้อยลงไป คนก็ยังนิยมเข้าไปที่เว็บไซต์ เพื่อใส่ชื่อดาราใดๆ ที่ต้องการ แล้วดูว่าดาราคนนั้นๆ มี Kevin Bacon เป็นเท่าไหร่ รวมทั้งเข้าไปเล่นเกม Star Link, เกม Elvis (หา Link จากดาราคนหนึ่งๆ ไปหา Elvis Presley) หรือเกม Arnie (หา Link จากดาราคนหนึ่งๆ ไปหา Arnold Schwarzenegger)